Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Bazar Różyckiego, główny ośrodek miejskiego handlu. Prezentujemy jego historię

Piotr Wróblewski
Historyczne sąsiedztwo. Bazar Różyckiego, główny ośrodek miejskiego handlu
Historyczne sąsiedztwo. Bazar Różyckiego, główny ośrodek miejskiego handlu Szymon Starnawski
- Właściwe centrum Pragi mieściło się na Bazarze Różyckiego - wspominają mieszkańcy. To miejsce ma długie, sięgające 300 lat wstecz tradycje handlowe. Przedstawiamy jego historię

Wychodzimy na taras widokowy niedawno otwartego Muzeum Warszawskiej Pragi. Przed nami widać ul. Brzeską, z boku ul. Ząbkowska, a z tyłu znajduje się ul. Targowa. W tym zaułku życie toczy się podobnie od dawna. Osią jest Bazar Różyckiego i handel. - Chodziła tam taka orkiestra. (…) Śpiewali, grali, urozmaicali życie. Tacy byli cwaniacy. Mieli dwa krążki, czerwony przegrywa, czarny wygrywa - wspomina czasy międzywojnia pani Stanisława. Dziś już nie ma "orkiestry", ale dalej można się targować, szukać wyjątkowych produktów i ciekawych osobowości.

Zobacz też:Kłótnia o Bazar Różyckiego. "Konieczne są ciągi handlowe" - jednak wygląd to nie jedyny problem

Długie tradycje handlowe
Ponad trzysta lat temu, w 1648 roku, gdy Praga była jeszcze osobnym miastem, otrzymała od króla przywilej organizowania targów i jarmarków. Zachęceni zaproszeniem, na ulicę Wołową, bo tak nazwała się dawna Targowa, zaczęli zjeżdżać różni kupcy.

Dni mijały podobnie, po kilku udanych transakcjach, właściciele drewnianych budek chowali towar do piwnic, zamykali je i szli do pobliskiej karczmy na "kilka głębszych". Innym sposobem na uczczenie powodzenia w biznesie była modlitwa. W pobliżu znajdował się zarówno klasztor, jak i synagoga.

Niestety interesy nie zawsze szły po myśli. Przeszkodą zazwyczaj okazywała się sytuacja polityczna. Najpierw miasto włączono w obręb terytorialny Warszawy, a po Insurekcji Kościuszkowskiej, w 1794 roku wojska Imperium Rosyjskiego zabiły prawie 20 tys. ludności cywilnej. Od tego czasu Praga mozolnie się odbudowywała.

Wielki handel na Targowej
Czasy prosperity przyszły w latach 60. XIX wieku. Wtedy na Targowej pojawił się tramwaj konny, a w pobliżu rozpoczęto prace nad mostem Kierbedzia, pierwszą trwałą przeprawą przez Wisłę. Powoli szukano więc dobrego miejsca na wielkie, miejskie targowisko, które zastąpi małe drewniane budki i kramy.

Bazar na ul. Targowej powstał z inicjatywy Juliana Różyckiego w 1901 roku. Pomysłodawcą był bogaty farmaceuta, właściciel wielu aptek. Na swojej posesji otworzył targowisko o powierzchni 15 tys. metrów kw. W tym czasie na Targowej zamiast konnych tramwajów pojawiły się elektryczne, a most Kierbedzia zaczął tętnić życiem. Każdy chciał pojechać na "drugą stronę" na zakupy. Innym czynnikiem, który powodował rozwój bazaru była kolej. Gdy w połowie XIX wieku ukończono trasę Petersburską, którą łączyła ówczesną stolicę Imperium Rosyjskiego z Królestwem Kongresowym, na Pragę zaczęły docierać towary ze wschodu. Na miejsce docierały też produkty przywożone z zachodu . Tutaj bowiem spotykały się linie kolejowe o różnych szerokościach. a Praga stała się centrum przeładunkowym.

Na placu targowym rozstawiało się wielu kupców. Byli oni głównie pochodzenia żydowskiego, dlatego w pobliżu znajdowało się wiele miejsc przeznaczonych na modlitwę dla nich. Jedną z takich sal znajdziemy na ul. Targowej 50/52. Jedno pomieszczenie było przeznaczone najprawdopodobniej dla przyjezdnych, a drugie bardziej eleganckie dla kupców którzy mieszkali w pobliżu lub robili interesy na Pradze od dłuższego czasu.
Mijały lata, a zainteresowanie targowiskiem nie minęło. Bazar rozwijał się w latach 20. XX wieku, a nawet zaraz po wojnie. W 1945 zarejestrowano 200 sklepów i aż 500 punktów na terenie Bazaru Różyckiego. Kilka lat wcześniej w tym miejscu przyszli powstańcy kupowali broń.

Czasy świetności targowiska przypadają jednak na czas Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. - Właściwe centrum Pragi mieściło się na Bazarze Różyckiego - wspomina pani Magdalena. Jest w tym sporo racji, ponieważ ze względu na ograniczoną ilość produktów, wszelakie tzw. "towary luksusowe" można było znaleźć właśnie na bazarach. Potwierdzają to także opinie innych mieszkańców Warszawy. "Jak trzeba było kupić coś niedostępnego, to zawsze znalazło się to na Bazarze Różyckiego. Tam był pełen asortyment wszystkiego" - dodaje Pani Magdalena.

Przyszłość bazaru
Obecnie mieszkańcy oraz lokalni aktywiści walczą o wpisanie bazaru na listę warszawskich zabytków. Ta decyzja na pewno byłoby korzystna także dla lokalnych sklepikarzy. Choć targowisko przegrywa z centrami handlowymi i wielkimi marketami, dalej oferuje lokalne produkty. Oglądając olbrzymi teren z punktu widokowego w Muzeum, widzimy, że dawne porządki dalej istnieją. Aleje szewców czy krawców czekają na klientów. W tłumie dalej spotkamy "pomocników", którzy znają bazar na pamięć i pomogą nam w zakupach.

Historia targowiska

1874 - Julian Różycki kupuje grunty, na których za pewien czas stworzy targowisko
1901 - powstanie Bazaru Różyckiego
1944 - targowisko zostało w dużej części zniszczone przez pożar
1950 - Bazar zostaje upaństwowiony
lata 70. i 80. - największy rozkwit targowiska
2002 - wmurowanie tablicy upamiętniającej 350 lat handlu na Pradze i 100. urodziny Bazaru


Jeśli jesteś zainteresowany patronatem naszemiasto.pl – napisz pod adres [email protected]
Jeśli chciałbyś zrobić projekt niestandardowy z naszemiasto.pl – napisz pod adres [email protected]

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na warszawa.naszemiasto.pl Nasze Miasto