Pomnik i cmentarz żołnierzy radzieckich w Kostrzynie. Tego miejsca już nie ma. Tak wyglądało jego otwarcie w 1945 r.

Minęło około pół roku od zakończenia II wojny światowej, gdy na bastionie Król w Kostrzynie nad Odrą z wielką pompą otwarto cmentarz żołnierzy radzieckich. Jego charakterystycznym elementem była betonowa iglica i armata, zwrócona w kierunku Berlina. Zdjęcia, które prezentujemy, znalezione zostały na rosyjskich stronach internetowych. Kostrzynianie mogli je już oglądać na facebooku na kanale Küstrin, Kostrzyn zabytki mniej znane. Fotografie wykonano 17 listopada 1945 r. Przeglądając fotografie warto zwrócić uwagę na drugi plan. Na wielu zdjęciach zobaczyć można jeszcze wysadzone mosty nad Odrą, zrujnowane zabudowania Starego Miasta, czy budynki po niemieckiej stronie Odry. Wprawne oko zauważy tymczasową przeprawę, wykonaną przez Rosjan mniej więcej na wysokości ruin kostrzyńskiego zamku. Widać też doskonale jak niegdyś wyglądał cmentarz radziecki na bastionie Król. Było to miejsce zadbane, dokładnie zaprojektowane i mające na celu sławić żołnierzy radzieckich. W latach powojennych, już z udziałem wojsk polskich, na cmentarzu również odbywały się uroczystości. Brali w nich udział również mieszkańcy Kostrzyna, wielu jeszcze je pamięta. Jak możemy przeczytać na stronie internetowej Muzeum Twierdzy Kostrzyn, cmentarz żołnierzy radzieckich na bastionie Król powstał w roku 1945 na postawie projektów ukraińskich architektów okresu tzw. socrealizmu. Cmentarz ten powstał na planie trójkąta, a spocząć na nim miały szczątki 264 żołnierzy Armii Czerwonej, wśród których byli bohaterowie ZSRR. Najbardziej charakterystycznym elementem nekropolii był pomnik, który zaprojektował Lew Krebel. Znalazła się tu z jednej strony urna, a z drugiej armata z lufą skierowaną w stronę Berlina. Napis na pomniku głosił: "Wieczna chwała bohaterom poległym w walce z niemiecko-faszystowskim najeźdźcą za wolność i niepodległość Związku Radzieckiego i demokratycznej Polski". W 2008 r. z powodu złego stanu technicznego bastionu pomnik trzeba było rozebrać. W październiku 2009 r. przystąpiono do ekshumacji pochowanych na bastionie żołnierzy. Dokonano wtedy sensacyjnego odkrycia. Wszystkie groby czerwonoarmistów były puste. Poległych żołnierzy uhonorowano tablicami nagrobnymi, jednak nie pochowano w ziemi ich ciał. W Muzeum Twierdzy Kostrzyn zostały zdeponowane elementy wspomnianego pomnika: radziecka gwiazda, kula, litery z napisu, godło ZSRR, urna oraz armata. Część z nich została wkomponowana w wystawę muzealną w Bastionie Filip. Pełnią tam ważną rolę dokumentującą walki o Kostrzyn w roku 1945.